Hai mươi năm trước, Richard Mille hầu như không được biết đến nhiều ngoài phạm vi ngành chế tác kim hoàn tại Pháp, thế nhưng ngày nay, thương hiệu của ông đã chen chân vào hàng ngũ những nhà sản xuất đồng hồ cao cấp có tầm ảnh hưởng lớn trên toàn cầu. Hãy cùng ấn phẩm Thời Gian gặp gỡ Richard Mille để nghe ông kể về câu chuyện xây dựng thương hiệu đầy ấn tượng, từ đó tìm ra đáp án câu hỏi hóc búa – tại sao một hãng đồng hồ non trẻ lại có thể sánh vai cùng những tên tuổi sừng sỏ lâu năm.
T
ôi đã không thể tưởng tượng được thương hiệu sẽ có một vị trí đặc biệt như thế này trong 20 năm, với sự công nhận từ những chuyên gia và giới mộ điệu trong ngành đồng hồ.” Chính Richard Mille cũng phải công nhận rằng thành công của “đứa con tinh thần” đã vượt quá sức tưởng tượng của ông. Morgan Stanley ước tính rằng doanh thu của thương hiệu độc lập này chỉ thua kém “Câu lạc bộ Tỷ đô” gồm Rolex, Patek Philippe, Audemars Piguet, Cartier, Omega, Longines; và bỏ xa những đối thủ giàu di sản như Tissot, TAG Heuer, Breitling và IWC.Xin chào Richard, trước tiên ông vui lòng chia sẻ về lý do mà ông quyết định thành lập một công ty chế tác đồng hồ?
Tôi đã có cơ hội được làm việc trong ngành công nghiệp đồng hồ trong nhiều năm và cảm thấy bị bó buộc trong lối tư duy cũ, không thể sáng tạo ra những chiếc đồng hồ phá vỡ ranh giới để tạo ra những kiệt tác thật sự đột phá. Tôi luôn tìm kiếm và mong muốn được khai thác những khả năng mới dựa trên công nghệ với thiết kế đương đại, cũng như các phương pháp mới để hiện thực hoá các thiết kế chuyển động, bố cục và bộ vỏ của một chiếc đồng hồ. Đó cũng chính là lý do mà tôi đã bắt đầu tạo ra một cỗ máy thời gian có thể phá vỡ mọi quy tắc rập khuôn và trở thành một vật thể ba chiều sở hữu các kĩ năng kỹ thuật chuẩn mực.
Sau một thời gian phác thảo ý tưởng chi tiết và thảo luận với những bạn tốt trong ngành đồng hồ, tôi đã thấy rõ một điều rằng đã đến lúc phải thay đổi. Một là ngay lúc này hoặc hai sẽ là sẽ không bao giờ, đã đến lúc tôi phải lao vào tìm kiếm hướng đi thật sự dành riêng cho mình.
Kỷ niệm ấn tượng của ông về giai đoạn khởi nghiệp là gì?
Ấn tượng nhất chắc với tôi đó là vấn để kĩ thuật, với sự hi sinh cả máu và nước mắt. Những sự đổi mới luôn cần thời gian để được công nhận và đây cũng chính là lí do dẫn đến việc ra mắt chiếc đồng hồ đầu tiên bị trì hoãn suốt một năm. Đây thật sự là một trải nghiệm thú vị, phấn khích nhưng cũng đầy thử thách.
Và tất nhiên, chiếc đồng hồ cũng đã thu hút sự chú ý và quan tâm lớn ngay từ những bước đi đầu tiên. Từ các nhà báo chuyên nghiệp đến giới mộ điệu, ai ai cũng đều sững sờ trước thiết kế đầy táo bạo và đột phá từ RM 001. Chúng tôi đã phải luôn làm việc một cách nghiêm túc, chăm chỉ để thuyết phục giới chuyên môn và khách hàng tiềm năng, cũng như chứng minh cho họ thấy khả năng tồn tại của thương hiệu với triết lý mới liên tục.
Ông có thể chia sẻ thêm về người bạn nào đã đồng hành cùng ông trong kinh doanh cũng như hành trình đưa chiếc đồng hồ đầu tiên của mình ra thị trường?
Đó chính là gười bạn của tôi – Domique Guenat. Chúng tôi đã có khoảng thời gian làm việc cùng nhau trong những năm 90 và anh ấy cũng là người đầu tiên tham gia vào cuộc phiêu lưu này. Anh ấy đã giúp tôi tạo ra bộ vỏ và lắp ráp đồng hồ. Bên cạnh đó cũng có một số nhân vật khác ủng hộ ý tưởng của tôi ngay từ đầu và giúp đỡ về phần tài chính.Trong quá trình phát triển đồng hồ, tôi rất cảm kích sự giúp đỡ của Giulio Papi và Fabrice Deschanel từ APR&P bởi họ đã giúp cho bản vẽ RM 001 trở thành hiện thực.
Ngay từ khi bắt đầu, những chiếc đồng hồ của ông đã là những phiên bản độc quyền có giá trị cao và hiếm có. Phải chăng ông đã rất tự tin vào khả năng của bản thân khi quyết định khai sinh ra một thương hiệu đồng hồ cao cấp đến vậy?
Việc tạo ra một thương hiệu mới đòi hỏi sự sáng tạo cũng như tính đột phá, và chúng tôi đã chứng minh được rằng mình sở hữu đầy đủ những yếu tố đó.
Trước lần ra mắt đầu tiên, tôi đã có cơ hội được trò chuyện với nhiều khách hàng và họ đã chia sẻ mong muốn được sở hữu một thứ gì đó táo bạo và độc đáo. Vào 20 năm trước, việc chế tạo đồng hồ trở nên “nhàm chán”, do đó tôi mong muốn được tạo ra một thương hiệu có thể mở rộng ra liên kết với thế giới ô tô và hàng không – hai niềm đam mê khác của tôi, bên cạnh thời trang và cả nghệ thuật. Ngay thời điểm đó, và ngày nay vẫn vậy, tôi đang dấn thân vào một phân khúc mà tôi không thể biết giới hạn nằm ở đâu. Chiếc RM 001 có giá khoảng 200.000 CHF, gấp đôi bất cứ mẫu nào trên thị trường, còn với những chiếc đồng hồ tourbillon thì mức giá đã giảm đi nhiều do không thật sự “được lòng” khách hàng.
Đã có khoảnh khắc nào mà ông tự thấy tham vọng của mình quá lớn và có thể khiến cho dự án thất bại không?
Nếu như mô hình kinh doanh phù hợp với các chiến lược thì mọi thứ vẫn sẽ nằm trong tầm kiểm soát. Tuy nhiên, khi kinh doanh vẫn sẽ có những vấn đề gặp phải mà ta cần khắc phục, đây là điều rất hiển nhiên mà bất kì doanh nghiệp nào cũng sẽ đối mặt dù còn non trẻ hay dày dặn kinh nghiệm.
Tôi rất may mắn khi học được rất sớm rằng mọi vấn đề đều có thể vượt qua và luôn có hướng giải pháp. Nếu bạn không thể giải quyết được vấn đề nào đó, thì đồng nghĩa với việc là bạn đang xem xét nó ở một góc độ chưa phù hợp.
Tôi đã đối diện và vượt qua những thử thách bằng cách nhìn nhận đúng đắn. Cụm từ “thất bại” sẽ không tồn tại trong kho từ vựng của tôi.
Ông có thể chia sẻ thêm về ý tưởng thiết kế cho những mẫu đồng hồ đầu tiên? Tại sao lại chọn hình dáng vỏ tonneau, một dáng vỏ không phổ biến trong ngành chế tác đồng hồ?
Thật ra, ban đầu tôi có dự định về một thiết kế với hình dáng chữ nhật, sẽ hơi giống chiếc RM 016, nhưng khi các bộ phận và chức năng được thêm vào bộ chuyển động thì thiết kế đã phải mở rộng ra hơn so với dự tính ban đầu. Tuy nhiên, tôi lại thấy hình dạng tonneau hai chiều cổ điển có hơi lỗi thời và cảm thấy cần phải thiết kế lại với công thái học tốt hơn – điều mà tôi thực sự cảm thấy không thể thiếu cho một sản phẩm cao cấp. Với ý nghĩ đó, tôi đã chọn dạng tonneau cơ bản và mở rộng ra bên ngoài theo ba chiều, uốn cong theo mọi hướng. Tôi rất vui khi có thể chứng kiến cách mà thiết kế này được đón nhận nồng nhiệt cũng như trở thành biểu tượng đặc trưng của thương hiệu Richard Mille.
Khó khăn nào mà Richard Mille đã gặp phải để thuyết phục các tay đua và vận động viên thể thao hàng đầu thế giới ủng hộ thương hiệu bằng hình ảnh của họ?
Vào năm 2004, Felipe Massa, tay đua công thức 1 là đối tác đầu tiên đã gia nhập vào đại gia đình Richard Mille. Mọi thứ đều diễn ra suôn sẻ và anh ấy hiểu được triết lý thương hiệu một cách hoàn hảo. Vào thời điểm đó, chưa có bất cứ một tay đua nào đeo đồng hồ trên đường đua cả. Khi ấy, chúng tôi không vội vã tìm kiếm những đối tác khác mà dành thời gian để tìm hiểu, xây dựng trải nghiệm từ việc đeo đồng hồ của Felipe. Thời điểm đó, chúng tôi còn chưa hề quyết định sẽ mời tay vợt chuyên nghiệp Rafael Nadal trở thành đối tác vào năm 2010.
Chúng tôi đã thuyết phục họ và đưa khái niệm triết lý của thương hiệu để họ có cái nhìn và cảm nhận rõ hơn từ vật liệu, thiết kế đến những tính năng đặc biệt như khả năng chống va đập, chống sốc, … Tiêu chí hợp tác của chúng tôi không chỉ dựa trên việc lựa chọn một môn thể thao nào đó mà còn phụ thuộc vào yếu tố con người và tính cách của vận động viên.
Đối với tôi, nếu không có sự tương tác hòa hợp với các vận động viên thì không thể tạo ra một ý tưởng đột phá sao cho phù hợp với tính cách, sở trường của họ. Vì vậy, đây là cả một quá trình đòi hỏi sự tinh tế kết hợp nhiều yếu tố cá nhân.
RM 001 là phiên bản đầu tiên được tạo ra từ thương hiệu, thế nhưng ông lại không giữ lại một chiếc nào cho bộ sưu tập đồng hồ của mình. Nguyên nhân là do đâu?
Ngay từ đầu, triết lý của tôi luôn là ưu tiên phục vụ cho khách hàng. Việc sở hữu một mẫu đồng hồ của riêng mình không phải là một lựa chọn cần được ưu tiên hàng đầu của tôi. Ngoài ra, mỗi chiếc đồng hồ chúng tôi bán ra đều thể hiện hình ảnh một công ty trẻ trung và đang phát triển. Ở giai đoạn khởi nghiệp đó, chúng tôi chỉ đơn giản là không thể giữ lại được bất kỳ chiếc đồng hồ nào cho riêng mình.
Thậm chí ngày nay, nhiều nhân viên của chúng tôi cũng sẽ không thể nhìn thấy lại những mẫu đồng hồ mà chúng tôi từng sản xuất. Việc giữ lại một số mẫu đồng hồ cho công ty cũng đồng nghĩa là việc khách hàng chúng tôi phải đợi lâu hơn để có thể có được chiếc đồng hồ mà họ mong muốn.
Ông sẽ nói di sản của chiếc đồng hồ đầu tiên đó là gì?
Trải qua 80 phiên bản, RM 001 vẫn là đại diện cho một triết lý thiết kế mạch lạc, độc đáo của chúng tôi. Dù những phiên bản sau được biến hoá từ nhiều vật liệu, chức năng và bộ máy; thế nhưng chúng ta vẫn có thể nhận ra ngay hình dáng đặc trưng vốn đã trở thành biểu tượng trong thế giới chế tác đồng hồ.
Ông nghĩ thương hiệu của mình ngày nay đang được nhìn nhận như thế nào?
Các nhà phân tích chuyên môn, giới mộ điệu và các nhà sản xuất đồng hồ đều công nhận rằng Richard Mille đã chiếm vị trí độc tôn ở phân khúc đồng hồ cao cấp Thuỵ Sỹ. Tuy nhiên, với tư cách là một trong những nhà chế tác đồng hồ trong ngành, chúng tôi vẫn luôn hoạt động theo cách riêng biệt nằm ngoài các quy tắc thông thường cũng như cách mà chúng tôi đã đột phá qua mọi giới hạn. Đây là ưu điểm vượt trội của chúng tôi và được tất cả mọi người công nhận.
Câu hỏi cuối cùng, sẽ có những thay đổi gì sắp tới đối với Richard Mille?
Tôi đã làm việc chăm chỉ trong suốt cuộc đời và hài lòng với những gì đang có. Hiện tại, tôi sẵn sàng để tận hưởng toàn bộ niềm đam mê của mình đối với thể thao, đặc biệt là xe đua. Tôi đã dần rút lui khỏi vai trò chính của mình tại công ty và các con tôi sẽ tiếp quản việc điều hành trực tiếp tại Richard Mille.
Là một công ty thuộc sở hữu của hai gia đình, các thế hệ trẻ của chúng tôi đã được đào tạo ở nhiều vị trí khác nhau trong nhiều năm, và đây là lúc để họ đảm nhiệm những vai trò quan trọng hơn. Tôi rất tự tin và mong muốn được chứng kiến hai thập kỷ huy hoàng tiếp theo dưới sự lãnh đạo của họ.
