Trước thực trạng biến đổi khí hậu mà toàn cầu hiện đối mặt, ngành công nghiệp đồng hồ nghiêm túc hướng tới sử dụng vật liệu thân thiện môi trường. Ít tốn kém đồng thời không gây ảnh hưởng đến tính năng, dây đeo trở thành điểm khởi đầu an toàn cho hành trình phát triển bền vững và có trách nhiệm.
G
en Z đánh giá cao sự sang trọng nhưng quan tâm sâu sắc đến vận mệnh hành tinh. Song song đó, các quy định ngày càng trở nên chặt chẽ hơn về thẩm định và tính minh bạch, kèm theo nhiều biện pháp trừng phạt có thể xảy ra đối với hành vi tẩy xanh. Do đó, nhiều nhà sản xuất đồng hồ nghiêm túc nhìn lại trách nhiệm xã hội và môi trường (CSR), trân trọng giá trị mẫu mực, được mong đợi từ một sản phẩm cao cấp hoặc Swiss-made. Và, những đổi mới – chẳng hạn như tái chế kim loại, nhựa, sử dụng bã cà phê hoặc chất thải thực vật – liên quan nhiều đến vòng/dây đeo – bộ phận không ảnh hưởng đến hoạt động đồng hồ.Độ chính xác và tin cậy, hai ưu điểm cốt lõi đặc trưng đồng hồ cơ chất lượng cao, khiến việc sử dụng vật liệu mới, chẳng hạn như vật liệu tái chế, trở nên phức tạp hơn. Trong số ít thương hiệu dám thực hiện thử thách này, Panerai giới thiệu Submersible eLAB-IDTM vào năm 2021. Được làm từ 98,6% vật liệu tái chế tính theo trọng lượng (bao gồm titan, SuperLuminova và thậm chí cả silicon), chiếc đồng hồ concept là kết quả của những khoản đầu tư đáng kể. Trong khi đó, Chopard – người tiên phong lĩnh vực vàng có trách nhiệm, có kế hoạch độc quyền sử dụng thép tái chế cho đồng hồ của mình (với hàm lượng thép tái chế từ 90 đến 95%, tùy thuộc vào hợp kim tương ứng) vào năm 2025.
Trong nhiệm vụ đầy thử thách và tốn kém vừa đề cập, dây/vòng đeo dễ bắt nhịp cùng xu hướng thân thiện hơn bất kỳ thành phần nào khác. Không ảnh hưởng đến chức năng đồng hồ, chúng thường được thiết kế để người tiêu dùng thay đổi diện mạo. Vật liệu “sinh thái” mang lại nhiều sự sáng tạo hơn, đôi khi được biến thành những tác phẩm biết nói. Song song đó, hộp và bao bì đồng hồ ngày cũng mang ‘hơi thở’ của vật liệu tái chế, với thách thức chính là duy trì trải nghiệm sang trọng mà khách hàng mong đợi, giống như vòng đeo. Ví dụ, Breitling đã phát triển bao bì không chỉ được làm hoàn toàn từ chai nhựa tái chế mà còn có thể gập lại, giúp giảm lượng khí thải carbon trong quá trình vận chuyển. Như Jean-Marc Pontroué đã chỉ ra: “sản phẩm chỉ là phần nổi của tảng băng trôi. Toàn bộ chuỗi sản xuất đều quan trọng, bao gồm cả vận chuyển và đóng gói”. Điều này hàm ý một cuộc cách mạng sâu sắc đối với hầu hết các công ty, bao gồm cả khía cạnh CSR và các vấn đề cơ bản.
Từ ưu điểm tiện lợi ban đầu, nhựa hiện trở thành mối đe dọa chung của nhân loại, khi xâm chiếm hành tinh dưới dạng chất thải và hạt vi nhựa. Mondaine, thương hiệu đang tìm kiếm các giải pháp thay thế bền vững từ những năm 1990, cho biết dây nhựa tái chế ra mắt vào năm 2013 ban đầu không thu hút được nhiều sự quan tâm. “Điều này đã thay đổi vào năm 2016 khi chúng tôi giới thiệu một chiếc đồng hồ làm từ thép tái chế từ đầu máy xe lửa Gotthard”, André Bernheim, Chủ tịch Hội đồng quản trị tiết lộ.
Hai giải pháp đang nổi lên nhằm đáp ứng nhận thức sinh thái mới trước sự gia tăng nhựa: không sử dụng hoặc tái chế. Là đối tác của nhiều thương hiệu đồng hồ, Tide Ocean thu thập, biến PET thành hạt ‘rPET Tide Ocean’. Vật liệu chất lượng cao phù hợp nhiều ứng dụng đồng hồ khác nhau (chẳng hạn như đan thành sợi hoặc tạo ra vật liệu tổng hợp có độ bền ấn tượng khi kết hợp sợi thủy tinh, như đã thấy trong đồng hồ Maurice Lacroix). Breitling cũng tích cực theo đuổi quan điểm tương tự với dây đeo Econyl, làm từ lưới đánh cá đánh bắt từ biển và được đại sứ Kelly Slater chứng thực.
Việc tái chế mở rộng sang nhiều vật liệu khác, bao gồm các kim loại như thép, titan và vàng, với những thách thức đáng kể về chất lượng đối với vật liệu cũ bên cạnh khả năng truy xuất nguồn gốc đối với vật liệu cuối cùng. Nhiều đổi mới thích hợp cũng đang nổi lên. ID-Genève, thương hiệu có ID-Lab, không gian cho phép họ đồng phát triển các vật liệu bền vững phục vụ hoạt động sản xuất đồng hồ. Những nỗ lực này đã dẫn đến sự ra đời của bao bì làm từ nấm (có thể phân hủy trong công nghiệp), tảo (có thể phân hủy trong vườn dân sinh) và thậm chí cả vòng đeo làm từ rác thải xanh từ các công viên ở London. Tiếp tục trong lĩnh vực “thực phẩm”, Swatch cung cấp bao bì làm từ tinh bột khoai tây và bột sắn, đồng thời phát triển một loại nhựa sinh học làm từ dầu thầu dầu. Ngoài ra, Hublot cũng gây bất ngờ khi giới thiệu dây đeo bằng vải hoặc cao su chứa một lượng nhỏ bã cà phê Nespresso. Vỏ vành gờ kính, núm vặn và bộ nút bấm chứa 28% nhôm tái chế từ viên nén Nespresso.
Trong lĩnh vực thép tái chế chất lượng cao dành sản xuất đồng hồ, một cuộc cách mạng đang diễn ra ở vùng Jura với công ty Panatere. Dự kiến vào năm 2025, một lò năng lượng mặt trời đặt tại trung tâm sản xuất đồng hồ sẽ hạn chế hơn nữa tác động môi trường của kim loại này bằng cách giảm nhu cầu vận chuyển. Sản lượng ước tính 100 tấn thép có thể đáp ứng một phần đáng kể sản lượng thép hàng năm của đồng hồ Thụy Sỹ, lên tới khoảng 6 đến 10 triệu chiếc. Đây là triển vọng tuyệt vời cho “loại vàng mới vùng Jura”, theo lời nhận định của người tiên phong sử dụng, Nicolas Freudiger, nhà đồng sáng lập ID Genève, thương hiệu đồng hồ Swiss-made hướng tới mô hình phát triển tuần hoàn.
Mặc dù số lượng đồng hồ có thể lên tới hàng triệu, nhưng xét về tổng thể thì con số hiện tại vẫn còn nhỏ và ngành công nghiệp này không nằm trong số những ngành gây ô nhiễm nhất. Tuy nhiên, những sáng kiến như vậy thể hiện mong muốn theo đuổi sự mẫu mực của lĩnh vực xa xỉ đồng thời mang lại tầm nhìn đổi mới đáng hoan nghênh. Rolf Studer, Giám đốc Điều hành Oris, thương hiệu nghiêm túc theo đuổi sự bền vững, đã nhấn mạnh: “Điều quan trọng là thông điệp gửi tới người tiêu dùng: ‘Hãy mang lại cho đồ vật một cuộc sống thứ hai’. Ngày nay, chúng ta có thể thúc đẩy việc bảo vệ môi trường đồng thời góp phần thay đổi tư duy”.
