Chúng ta thường nhìn thấy tourbillon được đặt ở một góc trên mặt số đồng hồ, thế những gần đây, các nhà chế tác tài ba đã chấp nhận lời thách thức về kỹ thuật để đưa chúng chiếm ngay vị trí trung tâm dễ nhìn thấy nhất, từ đó tạo nên những cỗ máy thời gian hiếm có và đắt đỏ bậc nhất trong làng đồng hồ cao cấp.
T
ourbillon, trước đây là một cơ chế thực tế thực hiện nhiệm vụ trung hòa tác động của trọng lực đối với đồng hồ bỏ túi, và dần dần đã trở thành tiêu điểm thu hút chính trong ngành chế tạo đồng hồ cao cấp hiện đại. Mặc dù tiện ích thực tế của chúng đã giảm đi rất nhiều khi đồng hồ đeo tay ra đời, nhưng hiện nay tourbillon chủ yếu được đánh giá cao vì vẻ đẹp động học của chúng và được tôn sùng vì thể hiện nghệ thuật chế tác đồng hồ ở cấp độ đỉnh cao.Thật vậy, những kỹ năng này đã phát triển đến mức tourbillon hiện có nhiều loại: Cực lớn, cực mỏng, cực nhanh, đa trục, bay, v.v. Thông thường, bạn sẽ thấy chúng xuất hiện một cách tự hào ở dưới cùng của mặt số, một số khác thì toạ lạc ở hai bên hoặc ở trên cùng (thậm chí đồng hồ Rotonde de Cartier Astrotourbillon còn có một chiếc tourbillon di chuyển xung quanh mặt số). Nhưng bạn có tin không, loại tourbillon hiếm nhất là loại được gắn trực tiếp ở ngay chính giữa.
Với vị trí trực quan hấp dẫn của cách bố trí như vậy, người ta có thể tự hỏi tại sao không có nhiều đồng hồ được chế tác theo cách này. Lý do rất đơn giản: độ khó về mặt kỹ thuật rất cao. Đặt tourbillon ở giữa đòi hỏi phải định tuyến lại hệ thống bánh răng, truyền năng lượng từ dây cót chính đến bộ thoát, cần phải duy trì hiệu quả truyền năng lượng trong khi vẫn tạo không gian cho tourbillon trung tâm. Các kim cũng sẽ cần được di chuyển đến nơi khác và cũng có thể cần sử dụng đến các bánh răng đặc biệt và bánh xe trung gian để di chuyển xung quanh lồng tourbillon trung tâm, từ đó sẽ làm tăng thêm cấu trúc phức tạp vốn có của tourbillon.
Thương hiệu đầu tiên nghiên cứu kỹ thuật phức tạp này là Omega. Chiếc De Ville Tourbillon được ra mắt vào năm 1994 để kỷ niệm 100 năm thành lập thương hiệu. (Thật tình cờ, đây cũng là chiếc đồng hồ tourbillon đầu tiên được sản xuất hàng loạt của Omega). Với sự phức tạp tuyệt đẹp chiếm vị trí trung tâm, việc xem giờ được thực hiện bằng cách gắn kim đồng hồ vào hai đĩa sapphire được truyền động bằng các bánh răng ngoại vi ẩn dưới vành đồng hồ.
Omega đã được cấp bằng sáng chế cho sáng kiến mang tính bước ngoặt này. Mặc dù đã gần một thập kỷ kể từ khi bằng sáng chế hết hạn, thế nhưng tourbillon trung tâm vẫn rất khan hiếm trong ngành chế tác. Và ngay cả khi các thương hiệu sản xuất chúng thành công, chúng thường chỉ là những phiên bản rất hạn chế hoặc chỉ sản xuất một độc bản, chẳng hạn như chiếc Corum Bubble 47 được sản xuất cùng với hãng tùy chỉnh đồng hồ Label Noir.
Và khi Central Tourbillon xuất hiện nhiều hơn thì chúng chắc chắn đến từ các thương hiệu vốn bị ám ảnh bởi tourbillon như Franck Muller và Roger Dubuis. Sau khi tạo ra tourbillon lớn nhất thế giới, cũng như nhanh nhất thế giới, “phép thuật” của Franck Muller phủ bóng lên Grand Central Tourbillon vào năm 2021. Trên thực tế, Franck Muller có ba bộ sưu tập dành riêng cho Central Tourbillon, với thiết kế mới nhất là Curvex CX Grand Central Tourbillon Skeleton, vừa được ra mắt tại Triển lãm đồng hồ cao cấp thế giới (WPHH) năm 2024.
Trong khi đó, Roger Dubuis đã ra mắt Orbis in Machina Central Monotourbillon tại Watches & Wonders Geneva vào tháng 4 năm nay. Việc công ty Genevan gọi nó là “monotourbillon” là một lời nhắc nhở tinh tế rằng đồng hồ của họ được biết đến là có thể chứa tới bốn tourbillon trong một chiếc đồng hồ duy nhất. Orbis in Machina có vẻ ngoài nhẹ nhàng với tông màu vàng hồng và xám đậm, nhưng vẫn quyến rũ với cấu trúc mặt số nhiều lớp. Ở đây, chúng ta cũng thấy việc sử dụng các kim gắn trên đĩa xoay để chỉ giờ và phút.
Các thương hiệu cũng nghiên cứu ra nhiều giải pháp sáng tạo hơn cho việc hiển thị thời gian trên đồng hồ Central Tourbillon. Bvlgari Octo Roma Central Tourbillon Papillon có màn hình giờ nhảy ở vị trí 12 giờ, với phút được thể hiện trên một đường ray ở phía dưới. Mặc dù trông giống như một hệ thống phút ngược dòng, nhưng thực tế thiết kế đã sử dụng hai kim vệ tinh thay phiên nhau di chuyển dọc theo cung phút, với kim không hoạt động sẽ lật 90 độ khi di chuyển dọc theo nửa trên để không che khuất các chữ số giờ khi nó đi qua. Một phiên bản thể thao hơn, Octo Roma Striking Tourbillon bằng titan DLC đen, đã được thêm vào bộ sưu tập vào năm ngoái.
Việc xem giờ chưa bao giờ là một hoạt động mang tính truyền thống tại HYT, vì vậy việc kết hợp tourbillon trung tâm vào việc sử dụng chất lỏng rất được hãng ưu ái nhằm tăng thêm sự hấp dẫn về mặt thị giác. Bộ sưu tập HYT Conical Tourbillon có một chỉ báo giờ ngược sử dụng chất lỏng được đẩy bằng ống thổi bên trong ống mao dẫn borosilicate, trong khi phút được hiển thị bằng một mũi tên nhỏ gắn vào một vòng xoay giữa tourbillon và giờ. Tùy thuộc vào từng mẫu, các quả cầu nhỏ màu sắc được gắn xung quanh chu vi của tourbillon cũng quay với tốc độ khác nhau, tạo ra một cảnh tượng thôi miên nhắc nhở chúng ta rằng việc theo dõi thời gian ở cấp độ đồng hồ này là một nghệ thuật đích thực.
Trong khi đó, tourbillon trung tâm đầu tiên của Hublot đã được tiết lộ trong thiết kế dành cho sự kiện Only Watch, MP-15 Takashi Murakami Only Watch Sapphire, với vỏ tinh thể sapphire nguyên khối theo hình dạng họa tiết hoa nổi tiếng của nghệ sỹ Nhật Bản và được nạm thêm một lớp đá quý cầu vồng. Ngay cả phiên bản không đấu giá của chiếc đồng hồ (không nạm đá quý) cũng mang lại cảm giác như một tác phẩm nghệ thuật đeo trên cổ tay.
Kiệt tác gần đây của MB&F tôn vinh sự phức tạp này là HM11 Architect, lấy cảm hứng từ “Ngôi nhà Brenton” của Charles Haertling. Tourbillon bay quay ngược được bao quanh bởi bốn “phòng” hình nón, chứa núm điều chỉnh, giờ và phút, chỉ báo dự trữ năng lượng và nhiệt kế cơ học tương ứng. Đây cũng là chiếc đồng hồ đầu tiên trên thế giới cho phép lên dây cót bằng cách xoay toàn bộ vỏ trên đế và xoay vỏ 90 độ sẽ cung cấp năng lượng cho đồng hồ trong hai tiếng rưỡi.
Trong một thị trường tràn ngập những chiếc tourbillon tuyệt đẹp, thật tuyệt vời khi biết rằng giới hạn trí tưởng tượng của các thương hiệu vẫn còn được mở rộng đến vô chừng.